Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Radzyniu Podlaskim

UZASADNIENIE

W dniu 3 kwietnia 2017 roku do Sądu Rejonowego w Radzyniu Podlaskim wpłynął pozew A. K. przeciwko pozwanemu K. K., w którym powód domagał się zasądzenia kwoty 38.460 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Na dochodzoną pozwem kwotę składają się kwoty: zadośćuczynienia w wysokości 20.000 zł, odszkodowania za poniesione koszty leczenia w wysokości 1.000 zł, odszkodowania z tytułu utraconego zarobku w wysokości 16.560 zł, odszkodowania z tytułu poniesionych kosztów opieki nad powodem przez osoby trzecie w wysokości 900 zł.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż w dniu 23 kwietnia 2014 roku pozwany K. K. dokonał uszkodzenia ciała powoda w postaci złamania krawędzi tylnej kości piszczelowej prawej oraz złamania kości strzałkowej prawej, za co został skazany prawomocnym wyrokiem z dnia 30 grudnia 2014 roku w sprawie sygn. akt II K (...) przez Sąd Rejonowy w Radzyniu Podlaskim. Na skutek doznanych obrażeń powód doznał rozstroju zdrowia i przez ponad rok przebywał na zwolnieniu lekarskim, zaś przez okres dwóch miesięcy poddany był intensywnemu leczeniu lekarskiemu, przez trzy miesiące był kompletnie unieruchomiony. Powód przez trzy miesiące odczuwał silny ból w nodze. Powód stał się niezdolny do pracy co spowodowało frustracje i przygnębienie. Powód zajmował się zawodowo ocieplaniem budynków i z tego tytułu uzyskiwał dochód w wysokości około 3000 zł netto miesięcznie. Przez rok stracił źródło utrzymania i uzyskiwał jedynie zasiłek chorobowy w wysokości 300 zł miesięcznie. Aby mógł kontynuować leczenie i rehabilitację powód został zmuszony do sprzedaży części majątku za kwotę 10.000 zł. Kłopoty finansowe spowodowały popsucie relacji z żoną, ciągłe pretensje a w konsekwencji rozwód. Przez trzy miesiące powód był unieruchomiony. W tym czasie pomoc przy czynnościach dnia codziennego przez jedną godzinę dziennie świadczyły matka i żona powoda, zaś stawka za godzinę wg stawek MOPS w M. wynosiła 10 zł co łącznie daje 900 zł (k. 2 – 7).

Pozwany nie złożył odpowiedzi na pozew i nie stawił się na rozprawie, w związku z czym Sąd w dniu 27 czerwca 2017 roku wydał wyrok zaoczny zgodnie z żądaniem pozwu (k. 45).

Od wyroku tego w przepisanym czasie sprzeciw złożył pozwany K. K.. W sprzeciwie tym wniósł o uchylenie wyroku zaocznego i oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany podniósł całkowitą bezzasadność żądań dotyczących odszkodowania. Odnośnie zadośćuczynienia pozwany podniósł, iż został skazany za nieumyślne spowodowanie naruszenia czynności narządu ciała, czas trwania schorzenia był stosunkowo krótki, zaś uszczerbek nie miał charakteru trwałego (k. 51 – 53v.).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód A. K. oraz pozwany K. K. pracowali razem przy ociepleniach domów. Po pracy w dniu 23 kwietnia 2014 roku pozwany uderzył powoda ręką w plecy czym spowodował jego upadek. W wyniku upadku powód doznał złamania krawędzi tylnej kości piszczelowej prawej oraz złamania trzonu kości strzałkowej prawej.

Za ten czyn pozwany K. K. wyrokiem Sadu Rejonowego w Radzyniu z dnia 30 grudnia 2014 roku w sprawie sygn. akt II K (...) został skazany na karę grzywny.

Po wypadku powód został odwieziony na pogotowie, gdzie został opatrzony – założono opatrunek gipsowy. W opatrunku tym powód był unieruchomiony przez dwa miesiące.

Po zdjęciu opatrunku gipsowego powód miał problemy z poruszaniem się, po dłuższym chodzeniu i przeciążeniu kończyny pojawiały się bóle i obrzęki kończyny. Przez około 3 – 4 miesiące powód odczuwał intensywne dolegliwości bólowe, które w miarę gojenia i rehabilitacji ulegały zmniejszeniu. Pozwany nie mógł samodzielnie się poruszać. Opiekę nad powodem sprawowała matka. Doznany przez powoda uraz spowodował 9% trwałego uszczerbku na zdrowiu.

Powód A. K. w chwili powstania szkody był zatrudniony bez umowy o pracę na tzw. „czarno”. Z chwilą wypadku utracił możliwość zarobkowania, zaś jego jedynym dochodem był zasiłek z KRUS w wysokości 300 zł miesięcznie.

Powód przebywał na zwolnieniu lekarskim od 24 kwietnia 2014 roku do dnia 30 kwietnia 2015 roku.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów w postaci dokumentów: historii choroby (k. 11 – 15), zaświadczenia z KRUS z dnia 18 sierpnia 2016 roku (k. 18), odpisu wyroku Sądu Rejonowego w Radzyniu Podlaskim II Wydziału Karnego z dnia 30 grudnia 2014 roku w sprawie sygn. akt II K (...) (k. 19 – 19v.), opinii biegłego z zakresu (...) (k. 126 – 129), zeznań świadków: Z. D. (k. 96v. – 97), K. M. (k. 97 – 97v.) oraz częściowo zeznań powoda A. K. (k. 157v. – 158v.)

Sąd obdarzył wiarą wyżej wymienione dokumenty, albowiem ich autentyczność nie była kwestionowana przez strony procesu.

Na wiarę w ocenie Sądu zasługuje opinia biegłego z zakresu (...), gdyż została sporządzona przez osobę posiadająca konieczną i wystarczającą wiedzę w opiniowanym przedmiocie, jest jasna, rzeczowa i zawiera odpowiedzi na wszystkie postawione przez Sąd pytania.

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda A. K. w tej części, w której dotyczą one uzyskiwanych przez niego dochodów z tytułu pracy oraz związku między powstaniem szkody a rozkładem pożycia małżeńskiego powoda i jego żony. Zeznania powoda w tym zakresie są gołosłowne i nie znajdują żadnego potwierdzenia w jakichkolwiek dokumentach oraz innych dowodach.

Sąd obdarzył wiarą zeznania świadków Z. D. i K. M., gdyż są szczere, prawdziwe i logiczne.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo powoda A. K. jest w przeważającej części zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 415 kc kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Przesłankami odpowiedzialności deliktowej są więc:

1. szkoda;

2. zdarzenie, z którym ustawa łączy obowiązek odszkodowawczy;

3. związek przyczynowy między owym zdarzeniem a szkodą.

Art. 361 § 1 kc stanowi, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Z przepisu tego wynika więc, że związek przyczynowy między zdarzeniem a szkodą musi mieć charakter związku „adekwatnego”, w którym skutek jest typowym i normalnym następstwem określonego zdarzenia.

Zgodnie z art. 6 kc ciężar udowodnienia tych przesłanek odpowiedzialności spoczywa na osobie, która z okoliczności tych wywodzi skutki prawne.

Normujący sposoby naprawienia szkody art. 363 kc stanowi, iż naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej, a jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

Nie powinno budzić wątpliwości, że czyn pozwanego z dnia 23 kwietnia 2014 roku polegający na nieumyślnym uszkodzeniu ciała należy ocenić jako czyn niedozwolony.

Fakt spowodowania tego czynu, jak też jego bezprawność i wina pozwanego zostały ustalone prawomocnym wyrokiem skazującym w postępowaniu karnym. Ustalenia te, zgodnie z art. 11 kpc, wiążą Sąd w niniejszej sprawie.

Ze zdarzeniem tym, powoływany wyżej art. 415 kc, wiąże obowiązek naprawienia przez pozwanego wywołanej zdarzeniem szkody.

Dochodzone przez powoda odszkodowanie dotyczy wyrządzonej mu tzw. szkody na osobie w postaci szkody majątkowej na osobie.

Z tytułu szkody majątkowej na osobie powód dochodził kwoty 18.460 zł za poniesione koszty leczenia, koszty niezbędnej opieki sprawowanej przez osoby trzecie oraz za utracony zarobek.

Określenie i sposób naprawienia szkody majątkowej na osobie reguluje art. 444 kc. Pamiętać należy jednak, że przepis ten nie normuje przesłanek odpowiedzialności deliktowej, w szczególności zaś kwestii związku przyczynowego.

Zgodnie z art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Powód dochodzi zwrotu kosztów leczenia w wysokości 1000 zł. W ocenie Sądu niewątpliwie powód poniósł koszty leczenia związane z nabyciem leków przeciwbólowych, przeciwzakrzepowych, które są niezbędne w przypadku unieruchomienia kończyny, środków ortopedycznych, jak kule łokciowe, bandaże i tym podobne. Zgodnie z treścią przepisu art. 322 kpc „jeżeli w sprawie o naprawienie szkody, o dochody, o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia lub o świadczenie z umowy o dożywocie sąd uzna, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe, nader utrudnione lub oczywiście niecelowe, może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy”. W ocenie Sądu z taką sytuacją mamy odczynienia w niniejszej sprawie. Powód nie posiada w chwili obecnej rachunków czy paragonów związanych z zakupem niezbędnych lekarstw jednakże oczywistym jest, iż prawidłowy przebieg leczenia i powrót do zdrowia wymagał ich zastosowania. Mając na uwadze po rozważeniu powyższych okoliczności Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 500 zł.

Powód, który był unieruchomiony przez okres dwóch miesięcy, zaś później miał trudności z poruszaniem się. W tym okresie opiekę nad nim sprawowała matka Z. D.. Na przyrządzenie i podanie posiłków, niezbędną pomoc w toalecie i przy ubieraniu się poświęciła co najmniej godzinę dziennie przez okres trzech miesięcy, zaś średnia cena jednej godziny pracy opiekuna osoby chorej wynosi 10 zł, co daje kwotę 900 zł (3x 30 dni x 10 zł) odszkodowania z tego tytułu. Zasadność takiego żądania jest ugruntowania stanowiskiem judykatury (zob. wyrok SN z dnia 4 października 1973 r.; II CR 365/73; OSNC 1974/9/147; wyrok SN z dnia 15 lutego 2007 r.; II CSK 474/06; LEX nr 274155)

Powód przebywał na zwolnieniu lekarskim od 24 kwietnia 2014 roku do dnia 30 kwietnia 2015 roku. W tym okresie nie mógł podjąć żadnej pracy zarobkowej. Ponieważ uzyskiwane przez powoda dochody nie są udokumentowane należy przyjąć, iż osiągnąłby on dochody w wysokości 1680 zł czyli minimalnego wynagrodzenia za pracę (Dz. U. z 2013r. poz. 1074). Po odjęciu pobieranych danin publicznych oraz kwoty zasiłku wypłaconego przez KRUS w wysokości zostaje kwota 937,20 zł netto miesięcznie co daje w okresie 12 miesięcy kwotę 11.246,40 zł. Taką też kwotę Sąd zasądził z tytułu utraconego zarobku.

Ponieważ Sąd rozpoznawał niniejszą sprawę na skutek wniesionego przez pozwanego K. K. sprzeciwu od wyroku zaocznego z dnia 27 czerwca 2017 roku Sąd w pkt I wyroku na podstawie art. 347 kpc uchylił wyrok zaoczny w całości.

Łącznie z tytułu poniesionej szkody majątkowej Sąd zasądził od pozwanego K. K. na rzecz powoda A. K. kwotę 12.646,40 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 31 maja 2017 roku do dnia zapłaty. Data początkowa naliczania odsetek za opóźnienie jest to pierwszy dzień po upływie dwutygodniowego terminu na spełnienie świadczenia liczonego od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu (k. 40v.).

Powód domagał się również kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Zadośćuczynienie pieniężne jest formą naprawienia szkody niemajątkowej na osobie tzw. krzywdy.

Zgodnie z art. 445 § 1 kc Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, między innymi w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia.

Przepis art. 445 § 1 kc nie zawiera kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, stanowiąc jedynie, że suma ta powinna być odpowiednia.

Nie ulega wątpliwości, że wielkość zadośćuczynienia zależy od oceny całokształtu okoliczności. W szczególności jednak Sąd określając wysokość kwoty należnej powodowi tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wziął pod uwagę rozmiar doznanych cierpień w postaci bólu i innych dolegliwości, ich intensywność i czas trwania, trwałość skutków i stopień ich nieodwracalności na przyszłość.

Oczywiście przy ustalaniu rozmiaru cierpień i ujemnych doznań psychicznych należy odnosić się do indywidualnych okoliczności danego przypadku. Nie mniej jednak muszą tu być uwzględniane nie subiektywne odczucia poszkodowanego, ale zobiektywizowane kryteria ocen tych okoliczności.

Z tych też względów w przedmiotowej kwestii Sąd oparł się na opinii biegłego z zakresu medycyny (k. 126 - 130).

Zgodnie z art. 445 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. W orzecznictwie oraz w nauce prawa zgodnie przyjmuje się, że zadośćuczynienie pełni funkcję kompensacyjną, przyznana bowiem suma pieniężna ma stanowić przybliżony ekwiwalent poniesionej szkody niemajątkowej. Powinna wynagrodzić doznane cierpienia fizyczne i psychiczne oraz ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć, aby w ten sposób przynajmniej częściowo przywrócona została równowaga zachwiana na skutek popełnienia czynu niedozwolonego (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 9 listopada 2007 r., V CSK 245/07, OSNC rok 2008, Nr D, poz. 95).

Sąd rozpoznając przedmiotową sprawę opowiada się za poglądem wyrażonym w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2004 r.(I CK 131/03, OSNC z 2005 r., Nr 2, poz. 40), zgodnie z którym powołanie się przy ustalaniu zadośćuczynienia na potrzebę utrzymania jego wysokości w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie może prowadzić do podważenia kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia.

Ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445 § 1 kc wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy, takich jak: wiek poszkodowanego, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwo, oszpecenie), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa oraz inne czynniki podobnej natury (wyrok Sądu Najwyższego z 9 listopada 2007 r., V CSK 245/07, OSNC rok 2008, Nr D, poz. 95).

Mając na uwadze powyższe okoliczności oraz ustalony stan faktyczny Sąd uznał, iż żądana przez powoda kwota 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia jest kwotą adekwatną do rozmiaru i intensywności cierpień powoda. Sąd wziął pod uwagę, iż powód przez okres dwóch miesięcy był praktycznie unieruchomiony, zaś później powrót do sprawności wymagał od powoda podjęcia rehabilitacji. Doznany uraz powodował uczucie bólu o intensywnym nasileniu przez około 3 – 4 miesiące, zaś później w przypadku długotrwałego chodzenia i przeciążenia nogi pojawiał się obrzęk. Przez około 3 miesiące powód, dorosły i samodzielny mężczyzna, był uzależniony od pomocy matki, a przez okres roku nie mógł podejmować pracy i utrzymywać swojej rodziny.

Powyższe okoliczności w ocenie Sądu przemawiają za przyznaniem powodowi zadośćuczynienia w żądanym pozwem rozmiarze. Od kwoty zadośćuczynienia Sąd zasądził odsetki ustawowe liczone od dnia 31 maja 2017 roku do dnia zapłaty zgodnie z wyżej wymienionymi uwagami.

W pozostałym zakresie Sąd powództwo oddalił jako bezzasadne.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd w oparciu o przepis art. 100 kpc stosunkowo rozdzielił koszty poniesione przez każdą z powódek oddzielnie.

Powód A. K. poniósł koszty w łącznej kwocie 4.717 zł, na które składają się: opłata od pozwu w wysokości 600 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, zaliczka na koszty opinii biegłego z zakresu ortopedii i traumatologii w wysokości 500 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3.6000 zł ustalone na podstawie § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015r., poz. 1800 z późn. zm.).

Koszty procesu poniesione przez pozwanego wynoszą 3.617 zł i składają się na nie: opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3.600 zł ustalone na podstawie § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015r., poz. 1800 z późn. zm.).

Powód A. K. dochodził zasądzenia kwot 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia i 18.460 zł tytułem odszkodowania, zaś uzyskała kwoty 20.000 zł zadośćuczynienia i 12.646,40 zł tytułem odszkodowania. Wygrał zatem proces w 85%, a przegrał w 15%.

Łączna wysokość poniesionych przez strony kosztów procesu wynosi 8.334 zł, zaś 85% tej kwoty to 7.083,90 zł. Ponieważ koszty poniesione przez pozwanego są mniejsze od kosztów procesu, które winien zapłacić, Sąd zasądził od pozwanego K. K. na rzecz powoda A. K. kwotę 3.466,90 zł czyli różnicę między kwotą kosztów które winien ponieść – 7.083,9 zł, a kwotą w jakiej poniósł te koszty – 3.617 zł.

Skarb Państwa poniósł koszty związane z wynagrodzeniem biegłego w wysokości 21,93 zł oraz koszty związane z opłatą od pozwu w wysokości 1.323 zł. Opłata ta winna wynosić 1.923 zł (5% od kwoty 38.460 zł), a nie jak wskazano w zarządzeniu z dnia 3 kwietnia 2017 roku – 1.778 zł. Po uwzględnieniu części opłaty uiszczonej przez powoda w wysokości 600 zł, opłata poniesiona przez Skarb Państwa wyniosła 1.323 zł. Łącznie koszty procesu poniesione przez Skarb Państwa (Sąd Rejonowy w Radzyniu Podlaskim) wyniosły 1.344,93 zł. Sąd obciążył strony procesu stosunkowo do ich wygranej w sprawie i na podstawie art. 113 ust 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t. jedn. Dz. U. z 2018r. poz. 300 z późn. zm.) nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od pozwanego K. K. kwotę 1.143,19 zł , zaś od powoda A. K. kwotę 201,74 zł tytułem tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa kosztów procesu.

Z przytoczonych wyżej względów i z mocy powołanych przepisów Sad orzekł jak w wyroku.